Raz jeszcze o liście czasopism. Powtórzenie marudzenia

Marnowanie energii i wrzody, to efekty „dyskusji” wokół listy czasopism naukowych. Oczywiście można cisnąć Ministerstwo, aby podało kryteria przyznawania punktów; można wykazywać niekompetencje; można ujawniać, że założenia reformy nie zostają spełnione. To jednak za mało. I jest to męczące.

Przede wszystkim koncentracja krytyki na samej liście jest jak już wspominałem pozbawiona sensu. Po pierwsze, wchodzimy w dyskurs władzy i wzmacniamy jego zasady. Po drugie, nie kwestionując listy zgadzamy się na jej rolę wychowawczą, hierarchizującą i wykluczającą. Pewne wizja nauki zostaje podtrzymana. Po trzecie, niezależnie jaka lista byłaby to będzie ona zła.

Nim powstała nowa lista czasopism naukowych to władze zaczynały mówić, że liczą się publikacje od 15 punktów. Efekt: publikacje w polskich czasopismach naukowych nie miały znaczenia w krajowej walce o przetrwanie. Oznacza to, że nawet gdyby powrócić do dawnej listy niewiele by to zmieniło. Zwłaszcza, że poprzednia też pełna dziur była i dość dziwaczna.

Walka na polu listy jest skazana na niepowodzenie. Tak. To jest walka przegrana. Co nie oznacza przegranej jako takiej.

Siła protestu może zrodzić się z zakwestionowania ustawy jako takiej. Wiem, że ona już weszła w życie, a raczej wchodzi, niczym kwas. Ale to ludzie działanie można cofnąć.

Po pierwsze – dowartościowanie uniwersytetów jako przestrzeni, która wspiera demokratyczny porządek społeczny. Uniwersytety, rozsiane po całym kraju, w każdej mieścinie i w każdej wiosce, stanowią element wspomagający rozwój społeczeństwa – ku mądrzejszemu współ-byciu.

Po drugie – wspieranie demokratycznego porządku społecznego, to też nieustanna nauka kwestionowania ram i produkowania idei. Tak samo jak ich rozpowszechniania, dzielenia się nimi – w sposób jaki najlepiej sprzyja samej idei i społeczności.

Po trzecie – współpraca zamiast konkurencji. Myśl rozkwita w towarzystwie, jest wytwarzana przez wielości, i do wielości należy. Reforma prywatyzuje myśl, urzeczowia ją i redukuje do towaru.

Po czwarte – współpraca, wytwarzanie, badanie – to wszystko ma własną, jednostkową dynamikę. Administracyjne zarządzanie może jedynie ograniczyć moc tworzenia.

Po piąte – nie piszemy dla sławy, prestiżu czy dla punktów. Pisanie jest formą dzielenia się i dialogu. Piszący powinien decydować o formach i miejscach kontaktu. Intensywność zaś rodzi się pomiędzy pisząco-czytającymi i nie można jej zarejestrować liczbowo.

Uniwersytet zaangażowany, uniwersytet złożony, uniwersytet solidarności, uniwersytet rozproszony – formy w jakich uniwersytet staje się częścią życia społecznego i wspiera jego bycie. W obliczu kryzysu ekologicznego, politycznego i wielu innych – uniwersytet może stanowić laboratorium, inkubator – być tym co społeczne i dla społeczeństwa. Reforma oddziela uniwersytet od społeczeństwa, próbuje go podporządkować jeszcze bardziej administracyjnemu pragnieniu prestiżu, czyli posiadania uniwersytetów w rankingach.

Rozmowa o liście, to dyskusja kto i na jakich warunkach odejdzie. Tymczasem, jedyną rzeczą która powinna odejść to neoliberalizm. Nie tylko z akademii, ale w ogóle. To nie jest już kwestia lepszego życia, ale przetrwania. Opór wobec reformy winien łączyć się z oporem wobec nekrofilnego neoliberalizmu i proponować inne wartości, wizje człowieka, społeczeństwa…